گیاهپزشکی(حشره شناسی و بیماری شناسی کشاورزی)

سایت تخصصی رشته گیاهپزشکی

برای دانلود به ادامه مطلب مراجعه کنید

 


ادامه مطلب
نویسنده: دکتر آیدین زیبایی و دکتر رقیه حبیبی ׀ تاریخ: دو شنبه 3 آذر 1393برچسب:مبارزه با حشرات ناقل, کنترل بیولوژیک حشرات,کنترل حشرات ناقل بیماری, ׀ موضوع: <-CategoryName-> ׀


ادامه مطلب
نویسنده: دکتر آیدین زیبایی و دکتر رقیه حبیبی ׀ تاریخ: جمعه 19 ارديبهشت 1393برچسب: کنترل طبیعی آفات, کشت همراه, چای گزنه, چای کتانجک,چای بادرنجبویه, اسپری گیاه نیم,پودر خاک دیاتومه, ׀ موضوع: <-CategoryName-> ׀

مدیریت تلفیقی آفاتIPM

الف: اهداف کلی

·     شناسایی آفاتی که آسیب وارد می کنند.

·    ایجاد و تنظیم مدیریت تلفیقی آفات (IPM) با استفاده از تکنیک های مختلف به طوریکه بر اساس آن از آفت کش ها تنها زمانی استفاده خواهد شد که سایر روش های دیگر کاربردی نداشته باشند .

 ب: تعریف آفات

آفت، موجود زنده ای است که زندگی ما را به مخاطره می اندازد ، هر چند که این موجود در طبیعت یا مکان دیگر ممکن است موجودی مفید باشد.

ج: تدابیر مورد استفاده در هنگام مواجهه با آفات


ادامه مطلب
نویسنده: دکتر آیدین زیبایی و دکتر رقیه حبیبی ׀ تاریخ: دو شنبه 1 مهر 1392برچسب:, ׀ موضوع: <-CategoryName-> ׀

Trichogramma Wasps .ppt

دانلود پاورپوینت زنبورپارازیتوئید تریکوگراما

(اکولوژی، بیولوژی و مراحل پرورش)

 

 

برای دانلود به ادامه مطلب مراجعه کنید

 

 


ادامه مطلب
نویسنده: دکتر آیدین زیبایی و دکتر رقیه حبیبی ׀ تاریخ: چهار شنبه 19 تير 1392برچسب:, ׀ موضوع: <-CategoryName-> ׀

 

برای دانلود به ادامه مطلب مراجعه کنید


ادامه مطلب
نویسنده: دکتر آیدین زیبایی و دکتر رقیه حبیبی ׀ تاریخ: جمعه 27 ارديبهشت 1392برچسب:دانلود پاورپوینت, اصول مبارزه تلفیقی با آفات و جوندگان,(با تاکید بر آفات بهداشتی), ׀ موضوع: <-CategoryName-> ׀

 

در این قسمت اطلاعات جامع و کاملی از ساختمان، ابزارها و روشهای تولید زنبور تریکوگراما Trichogramma و میزبان واسط آن (بید غلات یا سیتوتروگا Sitotroga cerealella) آماده کرده ام که امیدوارم مورد پسند واقع بشه

 مقدمه

کنه های شکارچی، دشمنان بید غلات

بیولوژی و اکوروژی زنبور تریکوگراما

ذخیره سازی تریکوگراما

تشخیص جنسیت تریکوگراما

سوش محلی تریکوگراما

روش تولید تریکوگراما در انسکتاریوم

برای مشاهده متن کامل به ادامه مطلب مراجعه کنید


ادامه مطلب
نویسنده: دکتر آیدین زیبایی و دکتر رقیه حبیبی ׀ تاریخ: جمعه 13 ارديبهشت 1392برچسب:, ׀ موضوع: <-CategoryName-> ׀

 
 

برای مشاهده متن کامل به ادامه مطلب مراجعه کنید


ادامه مطلب
نویسنده: دکتر آیدین زیبایی و دکتر رقیه حبیبی ׀ تاریخ: جمعه 13 ارديبهشت 1392برچسب:, ׀ موضوع: <-CategoryName-> ׀

 
امروزه با استفاده گسترده از مواد شیمیایی در باغات و مزارع که منجر به ریشه کن شدن نسل موجودات و عوامل بیماری زا میشود بیم این است که حشرات ومیکرو ارگانیسمهای مفید نیز برای همیشه از بین بروند. این در حالی است که واژه مفید و غیر مفید را ما انسانها بر حسب نیاز های مصرفی خود ابداع کرده ایم .اعتقاد بسیاری از دانشمندان این است که تنوع زیستی بیشتر بین موجودات برابر است با سلامتی بیشتر محیط زیست. یقینا یک فضای سبز با تنوع بیشتر بقای بیشتری خواهد داشت. بنابراین سعی آنها در جلوگیری از ریشه کن شدن بعضی از حشرات و پاتوژنهایی است که در یک سیستم باعث خسارت به گیاهان می شوند.

 

برای مشاهده متن کامل به ادامه مطلب مراجعه کنید

مقدمه


ادامه مطلب
نویسنده: دکتر آیدین زیبایی و دکتر رقیه حبیبی ׀ تاریخ: شنبه 11 آذر 1391برچسب:, ׀ موضوع: <-CategoryName-> ׀

نویسنده: دکتر آیدین زیبایی و دکتر رقیه حبیبی ׀ تاریخ: سه شنبه 16 آبان 1398برچسب:, ׀ موضوع: <-CategoryName-> ׀

مقدمه :


از میان تمامی ویروس هایی که توست بشرشناسایی شده اند،باکولوویروس هابیشترین فایده راداشته اند.خانواده باکولوویروس ها(Baculoviridae)به علت اینکه درایجاد بیماری زایی در حشرات فوق العاده اختصاصی هستنداهمیت خاصی دارند.مبارزه باآفات نباتی ازدیرباز یکی ازدغدغه های مهم تولیدکنندگان محصولات کشاورزی بوده است.در دهه های گذشته کنترل شیمیایی با آفت کش ها همواره به عنوان موثرترین روش مبارزهمورد توجه بوده است واین درحالی است که به مرور اثرات مخرب زیست محیطی،اخلاق در تعادل طبیعی،نابودی دشمنان طبیعی ودر نهایت مقاوم شدن آفات به سموم شیمیایی موجب گردیدکه سایرروش های کنترل آفات از جمله بیولوژیک مورد توجه جدی قرار گیرد.امروزه استفاده از میکروارگانسیم های مفید نظیرباکتری ها،قارچ هاوویروس هاکه موجب بیماری در حشرات شده وتحت نام حشره کش های میکروبی طبقه بندی شده اند به مرور جایگاه خودرابه عنوان یکی از ابزارهای موثردر کنترل بیولوژیک حشرات پیدا نموده اند.حشرهکش های میکروبی شامل حشره کش های قارچی،باکتریایی وویروسی می باشند که به اشکال مختلف تجاری به صورت پودری ( (wpومایع به بازار عرضه میشوند.استفاده ازآفت کش های بیولوژیکی در جهان تنها 1درصداز سهم مصرف را در مقایسه با سایرآفت کش ها دارد (پاول ورودس1994).تا کنون در بیش از 500گونه از آفات،بیماری های ویروسی گزارش و توصیف شده است(لویس ومیلر1997).کولو ویروس های بیماری زا در حشرات برای انسان ودام کاملابی خطرمی باشندوهیچ گونه گزارشی مبنی برایجاد بیماری بر روی انسان دام وحتی پرندگان که ازلاروهای آلوده تغذیه نموده اند ،ارائه نشده است.

تاریخچه مختصرازباکولوویروس هاباکولوویروس ها:

 

تارخچه باکولوویروس ها درادبیات چین باستان درمورد توصیف مراحل پرورش کرم ابریشم وبیمارهای آن دیده شده است.درغرب اولین نوشته ها درموردباکولوویروس،با توصیف بیماری ویروسی کرم ابریشم در قرن 16 میلادی توسط اسقف ماکروویدا شاعرایتالیایی به لاتین نگاشته شده است.در قرن 19 کریستال های پلی هیدرال توسط میکروسکوپ در مایع خون حشرات مرده مشاهده گردید(بنز1986 ).طی سال های1950 تا1975 از باکولوویروس ها باکولوویروس ها به عنوان مواد موثرکنترل کننده حشرات توسط استینهاوس وشاگردانش دفاع می شد(استینهاوس1963 )در نیمه اول قرن بیستم در تحقیقی نقش ذرات ویروس موجوددرکریستال های پلی هیدرالباکولوویروس ها در کنترل آفات نباتی محرز گردید.درطی همین دوره گرانولوویروس ها GV نیزشرح داده شدند.اولین حشره کش ویروسی درسال 1973 ازآمریکابانام تجارتی Elcar توسطSandoz به ثبت رسید.ازسال1970 تا1985 پیشرفت های زیادی درزمینه بیماری شناسی وژنتیک باکولوویروس ها  باکولویروس ها به انجام رسید.دردهه1990 علاوه بربرسی های مولکولی برروی جدایه های باکولوویروس،استفاده از باکولوویروس هاباکولوویروس هابه عنوان ناقلین ژن هادرمهندسی ژنتیک وبیوتکنولوژی نیزکاربردداردواخیرا پیشنهادشده است که ازباکولوویروس ها دردرمان ژنتیکی انسان هانیزاستفاده گردد.هرچنددراین رابطه فعلا"عدم قطعیت وجودندارد.

نویسنده: دکتر آیدین زیبایی و دکتر رقیه حبیبی ׀ تاریخ: شنبه 13 آبان 1391برچسب:, ׀ موضوع: <-CategoryName-> ׀

ویروس های حشرات متعلق به خانوادهای متعددی می باشند که مهم ترین آنها خانواده ی باکولوویروس(Baculoviridae)است که بیشترین گزارش ها ازایجادبیماری در حشرات را به خود اختصاص داده است.باکولوویروس ها به سه گروه(NPVs)(نوکلئوپلی هیدروویروس)ویروس های چند وجهی هسته ای،(GVs)(گرانولوویروس ها)ویروس های دانه ای وویروس های بدون پوشش تقسیم        می شوند2گروه  NPV,G درایجاد بیماری زایی در بند پایان از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشند.باکولویروس هادرگروه ویروس های دارای پوشش پروتئینی (Occlusion Bodies)وژنومDNA (ds )می باشند.این ویروس هاتوسط میکروسکوپ نوری که به فازکنتر مجهز است قابل رویت می باشد.ویروس های بیماری زای حشرات از طریق گوارش وارد معده حشره شده وپس از تخریب بافت های چربی وسایر بافت های داخلی موجب مرگ میزبان خود می گردند.علایم بیماری ویروسی در لاروپروانه ها  به صورت رنگ پریدگی ونسبتاسفیدوشیری شدن رنگ بدن لارو می باشد.لارو مرده بی حال،نرم وشل شده وگاهی از شاخه برگ درختان آویزان می شوند.در این مرحله بدن لارو محتئی مقدار زیادی ذرات ویروس می باشد.باکولوویروس ها باکولوویروس هاتقریبادر تمام محیط ها (دریا،خشکی،جنگل... . ) حضور دارندوآلوده کننده بند پایانی هستندکه دراکوسیستم هایآبی وخشکی زندگی میکنند. این عوامل در خارج از بدن میزبان در داخل پوشش مخصوص(نوکلئوکپسیدی) وپوشش پروتئینی قابلیت ماندگاری زیادی دارند،لکن تشعشعات خورشیدی به ماندگاری آنها آسیب شدیدی وارد می کند (هانتر فوجیتاوهمکاران 1998 ).

حشره کش های ویروسی:

در حال حاضربیش از 50 نوع حشره کش ویروسی در دنیا به ثبت رسیده وبه شکل تجاری عرضه می گردد.در کشورهای اتحادیه اروپا 19 حشره کش ویروسی آزمایش شده است و10 نوع حشره کش ویروسی به صورت تجاری تحت نام های

Granupon  Madex،Agrovir،Capex  از گروه GvوSpodoptrin_

Spod_x،Virox،Monisarmiovirus          Carpovirusine .  Mamestrin

از گروه NPV عرضه گردیده است. درکشورهای اروپای شرقی وتازه استقلال یافته وروسیه،14 نوع حشره کش ویروسی بررسی وثبت و10 نوع از آنها به شکل تجاری عرضه شده است. درشبه قاره هندباکولوویروس هادر33 نوع لاروازپروانه سانان جداگردیده است.بیشترین تمرکزمطالعات ارزیابی وکاربردباکولوویروس درشبه قاره هندبرروی آفات Helicovera armigera  (برروی محصولات پنبه،گوجه فرنگی،آفتابگردان،لوبییای سودانی)،Spodoptera litura  (برروی تنباکو،پنبه،موزوگل کلم)،Amsacta albistriga (برروی بادام زمینی)،Mytimna separate (برروی سورگوم)بوده است.درپاکستان جدایهA.segetumGV Agrotis ipsilon برروی تنباکوطی طرح مشترکی بادانمارک موردارزیابی قرارگرفت.درکشورهای آسیای جنوب شرقی به علت شرایط مساعدآب وهوایی وکشت وسیع ومتراکم محصولات میوه ای وفیبری،موجب تنوع آفات وخصوصا دردهه 1980سبب مصرف بی رویه سموم گردیده است.این موضوع موجب فشار مضاعف برای جایگزینی روش های مدیریت تلفیقی درقالبIPM گردیده است. استفاده ازباکولوویروس هابه عنوان یکی ازبرنامه هایIPM مورد توجه قرار گرفته است.در تایلند پیشرفت های قابل ملا حظه ای بر روی S.exiguaNPV ،

Helicovera armigera NPV انجام گرفته است.در مالزی نیز جدایه LITURANPV بر روی آکاسیا گزارشده گردیده است . در کشور چین در دهه 1960 جدایه PIERIS RAPA GV  گزارش و سپس تولید و ارزیابی گردیده است . تا کنون سه جدایه GV و10 جدایه NPV در چین بر روی آفات درختان میوه و گیاهان زراعی گزارش و مورد ارزیابی قرار  گرفته است .مطالعت  بیماری شناسی کرم ابریشم از سالیان دور در کشور ژاپن مورد توجه بوده است . در این کشور 5 نوع NPV بر روی آفات و2نوع جدایه ویروس GVاز  Adoxophys sp  homona magnanima آفات چای نیز گزارش و ارزیابی شده است در ژاپن یک حشره کش ویروسی از گروه cpv بر روی  d.spectabilis به ثبت رسیده است .بیشترین مطالعات انجام شده در مصر بر روی جدایه باکولو ویروس لارو برگخوار پنبه بوده است.ضمن اینکه gv کرم ،50 جدایه باکولو ویروس ، 6 انتوموپوکس ویروس و10 ایزومتیک ویروس کوچک گزارش وازریابی گردید .در کانادا 3نوع در ایالات متحده 7نوع حشره کش ویروسی به ثبت رسیده است که از این تعداد 8نوع از گروه npv و دو نوع از نوع gv می باشند.دربرزیل کنترل کرم برگخوارذرت ولوبیاتوسط NPV موردتوجه قرارگرفته وبه وبه کشورهای همجوارنیزتعمیم وصادرشده است.درپرGV         phthorimae operculella جداسازی وبرعلیه کرم غده سیب زمینی مورداستفاده قرارگرفته وبه سایرکشورهای همجوار(آمریکای جنوبی)نیزصادرگردیده است.

نویسنده: دکتر آیدین زیبایی و دکتر رقیه حبیبی ׀ تاریخ: شنبه 13 آبان 1391برچسب:, ׀ موضوع: <-CategoryName-> ׀

زنبور تریکو گراما ، حشره کوچکی است که اندازه آن حدود 3 تا 4 میلی متر و به رنگ زرد خرمایی و مایل به سیاه می باشد. جزئیات شکل ظاهری زنبور به راحتی با چشم غیر مسلح دیده نمی شود .

زنبور تریکو گراما با ایجاد سوراخ در پوسته تخم آفت در داخل آن یک تا دو عدد تخم ، قرار می دهد . بعد از 8 تا 12 روز ( در دمای 25 تا 28 درجه سانتی گراد ) زنبور از داخل تخم ، خارج می شود . هر زنبور ماده در حدود 40 تا 70 عدد تخم میزبان را پارازیت می کند . زنبور تریکو گراما برای یافتن تخم میزبان در مزرعه ، پرواز کوتاهی انجام می دهد . دامنه پرواز آنها در حدود 5 تا 50 متر است . در طبیعت هنگامی که درجه حرارت کاهش می یابد ، زنبورها در قسمتی از گیاه که در آفتاب قرار دارد ، فعالیت می کنند و بالعکس در صورت افزایش درجه حرارت محیط ، اکثرا"  زنبورها به پشت برگ رفته و در سایه تخمریزی می کنند .

 

باید توجه داشت که :

زمستان گذرانی زنبور تریکو گراما به صورت پیش شفیرگی در تخم های میزبان روی علفهای هرز صورت می گیرد .

 

 

 

 

 

 

    

تکثیر ا نبوه زنبور های تریکوگراما

 

 در تولید  انبوه زنبورهای تریکو گراما در انسکتاریوم از تخم حشره میزبان به نام بید غلات ( سیتوترو گا  ) و بید آرد ( افیستا ) در آزمایشگاه استفاده می شود . برای تکثیر زنبورهای تریکوگراما در ماه های تابستان و پاییز از کانون های طبیعی ، زنبورهای بومی جمع آوری می شوند . بدین طریق که زنبورهای بومی روی تخم میزبان اصلی و یا تخم میزبان واسط که به عنوان تله در کانون های طبیعی زنبور جایگذاری شده اند ، تخمریزی می کنند . سپس تخم پارازیت شده برای طی مراحل رشد و خروج زنبور به انسکتاریوم منتقل می شود . این زنبورها در پاییز و زمستان به صورت محدود تکثیر می شوند. در ا بتدای فصل بهار تولید انبوه شروع می شود و تا پایان سال زراعی ادامه دارد. مناسب ترین درجه حرا رت برای تکثیر زنبورهای تریکوگراما 27 – 25 درجه سانتی گراد و 80 – 70 درصد رطوبت نسبی است.  

نویسنده: دکتر آیدین زیبایی و دکتر رقیه حبیبی ׀ تاریخ: شنبه 13 آبان 1391برچسب:, ׀ موضوع: <-CategoryName-> ׀

کفشدوزک هفت نقطه ای از فراوان ترین و معروف ترین گونه های حشرات شکارچی است که در تمام نقاط مختلف دنیا در مبارزه بیولوژیک کاربرد فراوانی  .داشته است.لارو و حشرات بالغ از انواع شته های آزاد، گالزا و حتی شته های ریشه، شپشک های نباتی، پسپل ها، تخم و لارو جوان سایر حشرات تغذیه می کند، هر کفشدوزک در دوره لاروی، هزار و هر حشره کامل تا 9000 شته را طعمه خود قرار می دهد.

شکل شناسی:

 حشره بالغ:

 نسبتاً بزرگ و به طور 8 ـ 5/5 میلی متر، محدب، با سرسیاه رنگ که از دو طرفین دو چشم پیشرفتگی پیدا نموده است در حاشیه جلویی سرنوار باریک قرمزرنگی مشاهده می شود، شاخک ها دارای قاعده سیاه و بندهای خرمایی رنگ است. سینه سیاه رنگ و دارای حاشیه جلویی صاف که از دو طرف چشم ها را می پوشانند. حاشیه عقبی سینه قوسی است. بالپوش ها به رنگ قرمز نارنجی، کاملاً محدب با حاشیه های صاف و انتهای آن گرد است. سپرچه مثلثی و سیاه رنگ می باشد. روی هر بالپوش سه نقطه سیاه رنگ و یک نقطه سیاه رنگ دیگر نیز به صورت مشترک بین دو بالپوش قرار دارد. سطح زیرین بدن و پاها، سیاه و پوشیده از موهای ظریف و سفید رنگ است.
تخم:

 تخم ها کشیده، و در ابتدا زرد روشن است که به تدریج نارنجی می شود. طول تخم 73/0 ـ 67/0 میلی متر است.

 لارو:

لارو به رنگ زرد مایل به قهوه ای تا خاکستری مایل به سیاه، به طول 13 ـ 11 میلی متر و دارای لکه های نارنجی رنگ در امتداد طول بدن می باشند. نیم حلقه های پشتی بدن در ناحیه جانبی دارای برجستگی هایی است که روی آنها موهای کوتاه دیده می شود

شفیره:

شفیره به طول 7 ـ 6 میلی متر و از انتهای بدن به برگ متصل می شود.

زیست شناسی:


این کفشدوزک به صورت حشره کامل در پناهگاه ها نظیر زیر پوست درختان و شکاف دیواره ها زمستان گذرانی می کند. در بهار هنگامی که دما به 12 ریسد کفشدوزک ها از پناهگاه ها خارج و شروع به تغذیه می نمایند. سپس حشرات بالغ، جفت گیری کرده و در دمای بین 30 ـ 20 درجه سانتی گراد بعد از 4 روز تخمگذاری می نمایند، تخم ها به صورت دسته ای (100 ـ 50 عدد) در زیر       برگ های گیاهان قرارمی گیرد. تعداد تخم بین 300 ـ 70 عدد و حداکثر تا 3000 عدد گزارش شده است، لاروهای جوان از تخم خارج شده و در قسمت های مختلف گیاه به جستجوی طعمه می پردازد. این حشره دارای 5 سن لاروی بوده که 10 تا 7 روز طول می کشد. شفیره ها در زیر برگ یانقاط دیگر ثابت شده و پس از یک هفته تا ده روز به حشره بالغ تبدیل می شوند . این کفشدوزک دارای 5 تا 3 نسل در سال است.

نویسنده: دکتر آیدین زیبایی و دکتر رقیه حبیبی ׀ تاریخ: شنبه 13 آبان 1391برچسب:, ׀ موضوع: <-CategoryName-> ׀

سفيد بالكها متعلق به خانواده آليروديده (Aleyrodidae) ميباشند كه حداقل سه گونه از آن‌ها در كشور ما از اهميت فوقالعاده زيادي برخوردارند و عبارتند از:
1. سفيد بالك گلخانه (Trialeurodes vaporariorum)   
2. بِمي‌سيا تاباسي (Bemisia tabaci)        
3. بِمي‌سيا اورجنتي‌فولي (Bemisia orgentifolii)  
دو گونه اخير عمدتاً در شرايط مزرعهاي و صحرايي از آفات مهم گياهان بويژه پنبه هستند ولي بدليل وسيع بودن طيف ميزباني آن‌ها در روي گياهان زينتي و محصولات گلخانهاي نيز فعاليت ميكنند. سفيد بالك گلخانه با شرايط گلخانهاي تكامل و سازش پيدا كرده و يكي از آفات مهم و كليدي محصولات گلخانه‌اي است.
اين آفات تخمهايشان را از طريق ساقه بسيار كوتاهي داخل بافت گياهان قرار ميدهند. بعد از اينكه تخم تفريغ شد و لاروها خارج شدند، با قطعات دهاني زننده مكنده خود شروع به تغذيه از شيره گياهي ميكنند و باعث زرد شدن و در جمعيتهاي بالا باعث ريزش و خشك شدن برگ گياهان مي‌شوند.
از مهم‌ترين پارازيتوئيد آفات محصولات گلخانهاي، ميتوان به زنبورهاي خانواده آفلينيده (Aphelinidae) اشاره كرد. در اين خانواده گونههاي مختلف جنس اِنكارسيا (Encarsia) از دشمنان طبيعي و مهم اين آفات هستند. در بين گونههاي جنس اِنكارسيا گونهاي به نام انكارسيا فورمازا (Encarsia formosa)انتشار جهاني دارد و به عنوان يك فرآورده بيولوژيك و دشمن طبيعي تكثير شده، و براي كنترل سفيدبالكها در شرايط گلخانهاي رها سازي ميشود.
طول بدن اين زنبور حدود يك ميليمتر بوده و قسمت قفسه سينه آن سياه رنگ و شكمش زرد رنگ است، تخم خود را در داخل بدن پورههاي سنين مختلف (Trialeurodes) قرار ميدهد و بجز حشره كامل بقيه مراحل رشدي آن در داخل بدن ميزبان سپري مي­شود. بعد از كامل شده حشره، زنبور بالغ از طريق جويدن پوسته بدن ميزبان از آن خارج ميشود.
زنبور انكارسيا فورمازا را بر روي ميزبان طبيعي يعني سفيد بالك گلخانهاي و بر روي گياه توتون بصورت انبوه تكثير كردهاند. گاهي بر روي يك برگ توتون ميتوان هزار عدد از اين زنبور را تكثير و در گلخانهرها سازي كرد، توليد نتاج نر در اين زنبور بسيار نادر و كم است.         
در تعدادي از زنبورهاي پارازيتوئيد خانواده آفلينيده (Aphelinidae) مخصوصاً گونههاي جنس انكارسيا (Encarsia) مانند انكارسيا فورموزا و انكارسيا لوتهآ (Encarsia lutea) توليد نتايج نر از طريق هيپر پارازيتيسم (Hyper parasitism) يا اتو پارازيتسم (Auto parasitism) است . هيپر پارازيتيسم به پديده‌اي گفته ميشود كه يك پارازيتوئيد، پارازيتوئيد ديگر را پارازيته مي‌كند، در اتو پارازيتيسم يك پارازيتوئيد نتاج خودش را پارازيته ميكند.   
در تعدادي از زنبورهاي خانواده آفلينيده، پديده اتو پارازيتيسم ديده ميشود يعني توليد نتاج نر از طريق پارازيته كردن نتايج ماده‌ي گونه خودش بوجود ميآيد.       
در شرايط گلخانهاي طول عمر زنبورهاي ماده در دماي 18 تا 30 درجه سانتي‌گراد حدود 27 الي 30 روز است، بنابراين طول عمر زنبورهاي كامل بشدت تحت تأثير دما است.      
تعداد تخمهايي كه هر حشره ماده ميگذارد. بين 50 تا 350 عدد متغير است و عوامل مختلفي از جمله ساختمان سطح برگ گياهان در ميزان كارآيي اين زنبورها فوقالعاده مؤثر است. اين زنبورها بر روي گياهاني كه سطح برگهايشان كركدار است از كارآيي خوبي برخوردار نيستند. در كشورهاي اروپايي و آمريكايي اين زنبورها به فراواني تكثير مي‌شوند و براي كنترل بيولوژيك مگسهاي سفيد يا سفيد بالك‌ها مورد استفاده قرار ميگيرند. در سال 1994 در سطحي حدود چهار هزار هكتار در كشورهاي آمريكايي و اروپايي از اين زنبورها براي كنترل بيولوژيك سفيد بالكها استفاده شد.         
از ديگر عوامل كنترل سفيد بالكها قارچهاي ورتيسيليوم لكانئي (Verticilium lecanii) و آشرسونيا آليروديس (Aschersonia aleyrodis) هستند. بعضي از فرآورده‌هاي قارچ ورتيسيليوم لكانئي مثل ورتالك (Vertalec) براي كنترل شتهها مورد استفاده قرار ميگيرد و فرآوردههاي ديگر آن مانند مايكوتال (Mycotal) براي كنترل سفيد بالكها بكار ميرود.   
قارچ آشرسونيا آليروديس در روي حشرات كامل و تخم‌هاي بميسيا تاباسي (Bemisia tabaci) و تريالئوروديس وپاراريوروم (Trialeurodes vaporariorum) عموماً ايجاد خسارت نميكند بلكه فقط مراحل پورگي اين آفات را مورد حمله قرار ميدهد. و در محيطهايي كه تخم اين قارچ پاشيده نشده است، نمي‌تواند گسترش پيدا كند. برخلاف قارچ ورتيسيليوم لكانئي كه ميتواند در سطح برگ گياهان گسترش يابد اين گونه نميتواند پراكنش خودش را افزايش بدهد.       
از ديگر دشمنان طبيعي سفيد بالكها ميتوان به كفشدوزكها اشاره نمود كه بعضي از گونه­هاي آن‌ها براي كنترل اين آفات مورد استفاده قرار گرفتهاند . از جمله گونه اين كفشدوزك­ها دلفاستوس پوسيلوس (Delphastus pusilus) است كه از دشمنان طبيعي مهم اين آفات بشمار ميرود.      

مبحث كنترل بيولوژيك كنه هاي تارتن         
از كنههاي تارتن متعلق به خانواده تترانيكيده (Tetranychidae) گونه تترانيكوس اورتيكه (Tetranychus urticae) از مهم‌ترين آفات محصولات گلخانهاي است كه تخمهايش را در سطح گياهان قرار ميدهد و بعد از اينكه تخم‌ها تفريغ و پورهها خارج ميشوند با كليسرهايشان شروع به تغذيه از شيره گياهي ميكنند و در نتيجه به گياه خسارت وارد مي­كنند.       
يكي از مهم‌ترين دشمنان طبيعي اين كنهها فيتوزئولوس پرسيميليس (Phytoseiulus persimilis) است كه پرداتور (Predator) يا شكارگر بوده و براي كنترل بيولوژيك كنههاي تارتن در بسياري از نقاط دنيا مورد استفاده قرار گرفته است. در سال 1960 اين كنه را از روي يك محموله گل اركيده كه از شيلي به آلمان وارد شده بود شناسايي كردند. سپس به روشهاي تكثير انبوه آن مبادرت ورزيدند و سرانجام در سال 1994 در سطحي معادل حدود هشت هزار هكتار از اين كنه پرداتور براي كنترل كنههاي تارتن استفاده كردند. اين شكارگرها را ميتوان براحتي بر روي كنه تارتن و روي لوبيا پرورش داد.  

نویسنده: دکتر آیدین زیبایی و دکتر رقیه حبیبی ׀ تاریخ: شنبه 13 آبان 1391برچسب:, ׀ موضوع: <-CategoryName-> ׀

شته ها متعلق به خانواده آفیدیده (Aphididae) هستند و تعدادی از آن‌ها از مهم‌ترین آفات محصولات گلخانه‌ای محسوب میشوند. مهم‌ترین دشمنان طبیعی شتهها زنبورهای پارازیتوئید خانواده آفی دیئیده(Aphidiidae) هستند که در برخی از منابع بعنوان زیر خانوادهها آفیدئینه (Aphidiinae) از خانواده براکونیده (Braconidae) ذکر میشود. در این خانوادهها تعدادی از گونهها از جنسهای مختلف مانند زنبورهای جنس پروان(Proan) ، لایزیفلبوس(Lysiphlebus) ، افدروس (Ephedrus) و تری‌اکسیس (Trioxys) وجود دارند که صرفاً پارازیتوئید گونههای مختلف شتهها هستند.


بطور کلی زنبورهای پارازیتوئید خانواده آفیدیده به طول حدود 2 تا 3 میلیمتر و عموماً به رنگ سیاه هستند. این زنبورها بعد از جفت گیری تخم‌شان را در داخل بدن شتهها قرار میدهند و بصورت ایندو پارازیتوئید یا پارازیتوئید داخلی لاروهایشان در داخل بدن شتهها رشد و نمو میکنند تا اینکه به مرحله حشره کامل برسند. بعد از رشد و نمو کامل لارو در داخل بدن شتهو تبدیل به شفیره، بدن شته بصورت مومیایی و به رنگ زرد تا قهوه­ای بنظر میرسد. درحالیکه بدن شتههای دیگر پارازیته شده توسط برخی از زنبورهای پارازیتوئید به رنگ سیاه درمی‌آید. همچنین زنبور کامل همانند زنبورهای پارازیتوئید شپشک­ها بعد از رشد و نمو کامل لارو با ایجاد یک سوراخ در پوست بدن شته، از آن خارج می­شود. بطور کلی در شرایط معمولی و دمای حدود 25 تا 30 درجه سانتی‌گراد، مرحله زندگی این زنبورها حدود 15 تا 20 روز به طول می‌انجامد.
خانواده آفلینیده (Aphelinidae) از دیگر زنبورهای پارازیتوئید شتهها هستند که از نظر اندازه کوچک‌تر از زنبورهای خانواده آفیدئیده هستند و طول بدن‌شان عموماً حدود یک میلی‌متر است. در این خانواده گونههای آفلینوس (Aphelinus) و آفلینوس آسیکیس (Aphelinus asychis) از پارازیتوئیدهای شتهها محسوب میشوند و از نظر بیولوژیک بسیار شبیه به زنبورهای خانواده آفیدئیده میباشند. با این تفاوت که بعضی از گونههای زنبورهای خانواده آفیلینیده (Aphelinidae) اِکتوپارازیتوئید هستند یعنی تخم‌شان را روی بدن شتهها قرار میدهند تا لاروشان بصورت خارجی از بدن شتهها تغذیه ­­کنند.
گروه دیگری از دشمنان طبیعی شتهها، شکارگرها هستند. در بین آن‌ها پشهای از خانواده­سسیدومیئیده (Cecidomyiidae) به نام آفیدولتسآفیدومیزال(Aphidoletes aphidomyzal) از مهم‌ترین شکارگرهای شتهها است که در شرایط گلخانهای برروی گیاهان زینتی بعنوان عامل کنترل بیولوژیک تکثیر و رهاسازی می‌شود. طول بدن این پشه حدود 2 میلی‌متر است و در جنس ماده شاخکها کوتاه است. نرها دارای شاخکهای بلند و نخی بوده و پاهای نسبتاً بلند و بدن بسیار ظریفی دارند. طول عمر حشرات کامل حدود یک هفته است. حشرات کامل عموماً از عَسَلکی که از شتهها ترشح میشود که در واقع شیره گیاهی تغذیه می‌کنند و تخمهایشان را روی برگ گیاهان در داخل جمعیت شتهها قرار می­دهند و بعد از خارج شدن از لارو شروع به تغذیه از مراحل مختلف شته‌ها میکنند.
گروه دیگری از دشمنان طبیعی شتهها، شکارگرها هستند. در بین آن‌ها پشهای از خانواده­سسیدومیئیده (Cecidomyiidae) به نام آفیدولتسآفیدومیزال(Aphidoletes aphidomyzal) از مهم‌ترین شکارگرهای شتهها است که در شرایط گلخانهای برروی گیاهان زینتی بعنوان عامل کنترل بیولوژیک تکثیر و رهاسازی می‌شود. طول بدن این پشه حدود 2 میلی‌متر است و در جنس ماده شاخکها کوتاه است. نرها دارای شاخکهای بلند و نخی بوده و پاهای نسبتاً بلند و بدن بسیار ظریفی دارند. طول عمر حشرات کامل حدود یک هفته است. حشرات کامل عموماً از عَسَلکی که از شتهها ترشح میشود که در واقع شیره گیاهی تغذیه می‌کنند و تخمهایشان را روی برگ گیاهان در داخل جمعیت شتهها قرار می­دهند و بعد از خارج شدن از لارو شروع به تغذیه از مراحل مختلف شته‌ها میکنند.
طول بدن لارو سن اول در حدود 3/0 میلی‌متر و لاروهای کامل حدود دو تا سه میلی‌متر هستند. لاروهای اولیه از پورهسنین اول شتهها و لاروهای کامل از کلیه مراحل مختلف شتهها تغذیه میکنند. مرحله جنینی آن‌ها حدود 2 تا 3 روز طول میکشد و بطور کلی این پشهها حدود 60 گونه از شتهها را مورد تغذیه قرار میدهند، به عبارت دیگر پلی‌فاژ(Polyphage)هستند.
از دیگر شکارگرها که برای کنترل شتهها مورد استفاده قرار میگیرند بال‌توریهای خانواده کرایزوپیده (Chrysopidae) مخصوصاً گونهای بنام کرایزوپرلاکارنئا(Chrysoperla carnea) است. این گونه تخمهایش را که دارای ساقهای بوده، در زیر یا روی سطح برگ گیاهان قرار میدهد و بعد از آنکه لاروها خارج شدند با قطعات دهانی مکنده خودشان به تغذیه از شتهها می‌پردازند. (بر خلاف کفشدوزکها که تمام بدن شته را مورد تغذیه قرار میدهند این بال‌توریها با قطعات دهانی مکنده خودشان محتویات بدن شته ها را مورد تغذیه قرار میدهند و پوست یا جسد آ‌ن‌ها را استفاده نمی‌کنند.)
سپس در زیر برگ گیاهان در داخل یک پیله ابریشمی تبدیل به شفیره میشوند که بعد از سپری شدن مرحله شفیرگی که ممکن است حدود یک تا دو هفته طول بکشد حشرات کامل ظاهر میشوند.
از دیگر دشمنان طبیعی شته ها، سنهای خانواده آنتوکوریده (Anthocoridae)هستند. سن­ها از راسته همی‌پترا مخصوصاً گونههایی از جنس اوریوس (Orius) مانند اوریوس ایندی­سیوس(Orius indisiosus) از شتهها در گلخانهها و روی گیاهان زینتی تغذیه میکنند.
این سنها هم مانند بال‌توریها دارای قطعات دهانی زننده مکنده هستند و خرطوم و استایلِت­های مربوط به آروارههای بالا و پایین خود را داخل بدن شتهها فرو میکنند و محتویات و مایع بدن شتهها را مورد تغذیه قرار میدهند.
از دیگر دشمنان طبیعی شته ها که احتمالاً اکثر مردم آن‌ها را در طبیعت مشاهده کردهاند کفشدوزکها هستند. گونههایی از کفشدوزکها مانند کفشدوزک هفت نقطهای ککسینلا سپتمپونکتاتا (Coccinella septempunctata) و هیپودامیا وریه‌گاتا (Hyppodamia variegata) هم در مرحله لاروی و هم در مرحله حشره کامل از شتهها تغذیه میکنند و از عوامل مهم کنترل بیولوژیک شتهها هستند.
عموماً کفشدوزکها طیف وسیعی از شتهها را مورد تغذیه قرار میدهند و از یک گونه خاص از شتهها تغذیه نمی‌کنند. اگر در محیط گلخانه‌ای فقط 2 یا 3 نوع کفشدوزک رها شود تمام شته‌ها را از بین می‌برند. بطوریکه کفشدوزک 7 نقطه‌ای حدود 50 نوع شته را تغذیه می‌کند یا به عبارت دیگر پلی‌فاژ است.
گروه دیگری از دشمنان طبیعی شتهها، قارچ‌ها هستند. قارچ ورتی‌سیلیوم لیکانی(Verticilium lecanii) به عنوان یکی از عوامل مهم کنترل بیولوژیک شته ها بصورت تجارتی تکثیر میشود و مورد استفاده قرار میگیرد. اسپورهای این قارچ در محیطهای گلخانهای می‌باشند و بعد از اینکه اسپورها در محیط مرطوب جوانه میزنند مسیلیومهایشان وارد بدن شته ها شده که باعث از بین رفتن آن‌ها میشود.
نویسنده: دکتر آیدین زیبایی و دکتر رقیه حبیبی ׀ تاریخ: شنبه 6 آبان 1391برچسب:, ׀ موضوع: <-CategoryName-> ׀

سفید بالکها متعلق به خانواده آلیرودیده (Aleyrodidae) میباشند که حداقل سه گونه از آن‌ها در کشور ما از اهمیت فوقالعاده زیادی برخوردارند و عبارتند از:


1. سفید بالک گلخانه (Trialeurodes vaporariorum)
2. بِمی‌سیا تاباسی (Bemisia tabaci)
3. بِمی‌سیا اورجنتی‌فولی (Bemisia orgentifolii)
دو گونه اخیر عمدتاً در شرایط مزرعهای و صحرایی از آفات مهم گیاهان بویژه پنبه هستند ولی بدلیل وسیع بودن طیف میزبانی آن‌ها در روی گیاهان زینتی و محصولات گلخانهای نیز فعالیت میکنند. سفید بالک گلخانه با شرایط گلخانهای تکامل و سازش پیدا کرده و یکی از آفات مهم و کلیدی محصولات گلخانه‌ای است.
این آفات تخمهایشان را از طریق ساقه بسیار کوتاهی داخل بافت گیاهان قرار میدهند. بعد از اینکه تخم تفریغ شد و لاروها خارج شدند، با قطعات دهانی زننده مکنده خود شروع به تغذیه از شیره گیاهی میکنند و باعث زرد شدن و در جمعیتهای بالا باعث ریزش و خشک شدن برگ گیاهان می‌شوند.
از مهم‌ترین پارازیتوئید آفات محصولات گلخانهای، میتوان به زنبورهای خانواده آفلینیده (Aphelinidae) اشاره کرد. در این خانواده گونههای مختلف جنس اِنکارسیا (Encarsia) از دشمنان طبیعی و مهم این آفات هستند. در بین گونههای جنس اِنکارسیا گونهای به نام انکارسیا فورمازا (Encarsia formosa)انتشار جهانی دارد و به عنوان یک فرآورده بیولوژیک و دشمن طبیعی تکثیر شده، و برای کنترل سفیدبالکها در شرایط گلخانهای رها سازی میشود.
طول بدن این زنبور حدود یک میلیمتر بوده و قسمت قفسه سینه آن سیاه رنگ و شکمش زرد رنگ است، تخم خود را در داخل بدن پورههای سنین مختلف (Trialeurodes) قرار میدهد و بجز حشره کامل بقیه مراحل رشدی آن در داخل بدن میزبان سپری می­شود. بعد از کامل شده حشره، زنبور بالغ از طریق جویدن پوسته بدن میزبان از آن خارج میشود.
زنبور انکارسیا فورمازا را بر روی میزبان طبیعی یعنی سفید بالک گلخانهای و بر روی گیاه توتون بصورت انبوه تکثیر کردهاند. گاهی بر روی یک برگ توتون میتوان هزار عدد از این زنبور را تکثیر و در گلخانهرها سازی کرد، تولید نتاج نر در این زنبور بسیار نادر و کم است.
در تعدادی از زنبورهای پارازیتوئید خانواده آفلینیده (Aphelinidae) مخصوصاً گونههای جنس انکارسیا (Encarsia) مانند انکارسیا فورموزا و انکارسیا لوتهآ (Encarsia lutea) تولید نتایج نر از طریق هیپر پارازیتیسم (Hyper parasitism) یا اتو پارازیتسم (Auto parasitism) است . هیپر پارازیتیسم به پدیده‌ای گفته میشود که یک پارازیتوئید، پارازیتوئید دیگر را پارازیته می‌کند، در اتو پارازیتیسم یک پارازیتوئید نتاج خودش را پارازیته میکند.
در تعدادی از زنبورهای خانواده آفلینیده، پدیده اتو پارازیتیسم دیده میشود یعنی تولید نتاج نر از طریق پارازیته کردن نتایج ماده‌ی گونه خودش بوجود میآید.
در شرایط گلخانهای طول عمر زنبورهای ماده در دمای 18 تا 30 درجه سانتی‌گراد حدود 27 الی 30 روز است، بنابراین طول عمر زنبورهای کامل بشدت تحت تأثیر دما است.
تعداد تخمهایی که هر حشره ماده میگذارد. بین 50 تا 350 عدد متغیر است و عوامل مختلفی از جمله ساختمان سطح برگ گیاهان در میزان کارآیی این زنبورها فوقالعاده مؤثر است. این زنبورها بر روی گیاهانی که سطح برگهایشان کرکدار است از کارآیی خوبی برخوردار نیستند. در کشورهای اروپایی و آمریکایی این زنبورها به فراوانی تکثیر می‌شوند و برای کنترل بیولوژیک مگسهای سفید یا سفید بالک‌ها مورد استفاده قرار میگیرند. در سال 1994 در سطحی حدود چهار هزار هکتار در کشورهای آمریکایی و اروپایی از این زنبورها برای کنترل بیولوژیک سفید بالکها استفاده شد.
از دیگر عوامل کنترل سفید بالکها قارچهای ورتیسیلیوم لکانئی (Verticilium lecanii) و آشرسونیا آلیرودیس (Aschersonia aleyrodis) هستند. بعضی از فرآورده‌های قارچ ورتیسیلیوم لکانئی مثل ورتالک (Vertalec) برای کنترل شتهها مورد استفاده قرار میگیرد و فرآوردههای دیگر آن مانند مایکوتال (Mycotal) برای کنترل سفید بالکها بکار میرود.
قارچ آشرسونیا آلیرودیس در روی حشرات کامل و تخم‌های بمیسیا تاباسی (Bemisia tabaci) و تریالئورودیس وپاراریوروم (Trialeurodes vaporariorum) عموماً ایجاد خسارت نمیکند بلکه فقط مراحل پورگی این آفات را مورد حمله قرار میدهد. و در محیطهایی که تخم این قارچ پاشیده نشده است، نمی‌تواند گسترش پیدا کند. برخلاف قارچ ورتیسیلیوم لکانئی که میتواند در سطح برگ گیاهان گسترش یابد این گونه نمیتواند پراکنش خودش را افزایش بدهد.
از دیگر دشمنان طبیعی سفید بالکها میتوان به کفشدوزکها اشاره نمود که بعضی از گونه­های آن‌ها برای کنترل این آفات مورد استفاده قرار گرفتهاند . از جمله گونه این کفشدوزک­ها دلفاستوس پوسیلوس (Delphastus pusilus) است که از دشمنان طبیعی مهم این آفات بشمار میرود.
مبحث کنترل بیولوژیک کنههای تارتن
از کنههای تارتن متعلق به خانواده تترانیکیده (Tetranychidae) گونه تترانیکوس اورتیکه (Tetranychus urticae) از مهم‌ترین آفات محصولات گلخانهای است که تخمهایش را در سطح گیاهان قرار میدهد و بعد از اینکه تخم‌ها تفریغ و پورهها خارج میشوند با کلیسرهایشان شروع به تغذیه از شیره گیاهی میکنند و در نتیجه به گیاه خسارت وارد می­کنند.
یکی از مهم‌ترین دشمنان طبیعی این کنهها فیتوزئولوس پرسیمیلیس (Phytoseiulus persimilis) است که پرداتور (Predator) یا شکارگر بوده و برای کنترل بیولوژیک کنههای تارتن در بسیاری از نقاط دنیا مورد استفاده قرار گرفته است. در سال 1960 این کنه را از روی یک محموله گل ارکیده که از شیلی به آلمان وارد شده بود شناسایی کردند. سپس به روشهای تکثیر انبوه آن مبادرت ورزیدند و سرانجام در سال 1994 در سطحی معادل حدود هشت هزار هکتار از این کنه پرداتور برای کنترل کنههای تارتن استفاده کردند. این شکارگرها را میتوان براحتی بر روی کنه تارتن و روی لوبیا پرورش داد.
نویسنده: دکتر آیدین زیبایی و دکتر رقیه حبیبی ׀ تاریخ: شنبه 6 آبان 1391برچسب:, ׀ موضوع: <-CategoryName-> ׀

مگس‌های مینوز

 


مگس‌های مینوز از جمله آفات مهم محصولات گلخانه‌ای و گیاهای زینتی هستند. مگس‌ها متعلق به خانواده آگرومایزید (Agromyzidae) هستند.

تعدادی از مهم‌ترین گونه‌های (Agromyzidae) عبارتند از :

 


1)Liriomyza trifolii
2)Liriomyza sativae
3)Liriomyza bryoniae

 


در ایران این گونه‌ها جزء آفات مهم محصولات گلخانه‌ای و گیاهان زینتی هستند. این مگس‌ به طول حدود 2 تا 3 میلی متر به رنگ سیاه و دارای لکه‌های زرد رنگ در روی بدن‌شان هستند. حشرات کامل با فرو کردن تخم‌ریز خود به داخل بافت گیاه از ترشحات گیاهی تغذیه می کنند. محل فرو کردن تخم‌ریز عموماً بصورت لکه‌های زرد رنگی در سطح برگ گیاهان دیده می‌شود.
بعد از قرار گرفتن تخم در بافت گیاهی، لارو خارج شده از بافت ایجاد گالری‌ها یا تونل‌هایی مارپیچ در سطح برگ گیاهان می‌کند. ضخامت این گالری‌ها با افزایش اندازه لارو افزایش پیدا می‌کند.
از مهم‌ترین دشمنان طبیعی این آفات، زنبورهای پارازیتوئید هستند که بصورت پارازیتوئید داخلی یا ایندوپارازیتوئید و پارازیتوئید خارجی یا اِگزوپارازیتوئید از لاروهای این آفات تغذیه می‌کنند.
از مهم‌ترین پارازیتوئیدها می‌توان به گونه‌هایی مثل اپیوس پالیدوسOpius pallidus) ) و داکنوزا سیبریکا (Dacnusa sibrica) که پارازیتوئید داخلی هستند و گونه دیگری بنام دیگلیفوس ایسئا (Diglyphus isaea) که پارازیتوئید خارجی است اشاره کرد.
پارازیتوئیدهای داخلی تخم‌شان را در داخل بدن لارو میزبان قرار می‌دهند و حشرات کامل از داخل شفیره میزبان خارج می شوند. بدین صورت که مراحل رشد و نمو لارو پارازیتوئید در داخل بدن لارو میزبان طی می‌شود و وقتی که آفت به مرحله شفیرگی رسید میزبان را می‌کشد و از داخل شفیره میزبان خارج می‌شود.
پارازیتوئیدهای خارجی تخم‌شان را در مجاورت لارو میزبان در داخل بافت گیاه قرار می‌دهند. ولی قبل از تخم‌گذاری تخم‌ریزشان را به داخل بدن لارو میزبان فرو می‌کنند و باعث فلج شدن او می‌شوند، سپس تخم‌شان را در کنار بدن لارو میزبان در داخل بافت گیاه قرار می‌دهند. بعد از مدت حدود 2 روز لارو خارج می‌شود و چون لارو میزبان فلج است، نمی‌تواند از محل تخم میزبان دور شود و لارو پارازیتوئید بعد از خروج از تخم شروع به تغذیه از لارو آفت می‌کند.
زنبورهای واکتورایسبریکا وOpius pallidus) ) از خانواده براکونیده پارازیتوئید خارجی هستند. این زنبورها تخم‌هایشان را در داخل بدن لارو میزبان که در داخل بافت گیاهی است قرار می‌دهند.

با توجه با اینکه این لاروها در داخل برگ هستند زنبورها چطور آن‌ها را پیدا می کنند؟
زنبورهای پارازیتوئید بوسیله‌ی اندام‌های حسی (شاخک‌ها و تخم‌ریز) میزبان را پیدا می‌کنند. تعدادی از طریق تخم‌ریز، و تعدادی از پارازیتوئیدها از طریق شاخک میزبان را پیدا می‌کنند. این زنبورها از طریق شاخک که همانند رادار عمل می‌کند در سطح برگ گیاهان جستجو می‌کنند و بافتی را که دارای لارو است را مشخص کرده و سپس لارو میزبان‌شان را پارازیته می‌کنند.

طول عمر حشرات کامل حدود دو هفته است و حدود 90 تخم را در طی این مدت در داخل بدن لاروهای میزبان قرار می‌دهند.
نبور دیگری که بعنوان دشمن طبیعی مهم این گروه از آفات مطرح است دیگلیفوس ایسئا (Diglyphus isaea) است که یک پارازیتوئید خارجی می‌باشد که تخم خودش را در مجاورت لارو میزبان قرار می‌دهد. بعد از حدود دو روز تخم تفریغ می‌شود و در مدت حدود 6 روز مراحل لاروی این زنبور کامل می‌شود و دوره شفیرگی آن حدود 9 روز طول می‌کشد، سپس برگ گیاه را سوراخ کرده و از آن خارج می‌شود.

 


بطور کلی در سال‌های اخیر توجه زیادی به کنترل بیولوژیک مگس‌های مینوز خانواده‌های آگرومایزیده Agromyzidae)) شده است. مخصوصاً در کشورهای اروپایی که آفات محصولات گلخانه‌ای را با فرآورده‌های بیولوژیک کنترل می‌کنند. این آفات را در سال‌های اخیر بوسیله دشمنان طبیعی تحت کنترل در آورده‌اند. البته تولید دشمنان طبیعی این گروه از آفات نسبتاً مشکل است و هزینه بیشتری در مقایسه با تولید دشمنان طبیعی، آفاتی مثل کنه دو نقطه‌ای و سفید بالک‌ها دارد.

 


 پروانه‌ها

 


گروه دیگری از آفاتی که گاهی بعنوان آفات مهم در گلخانه‌ها و بر روی محصولات زینتی جلوه‌گر می‌شوند پروانه‌ها هستند. مخصوصاً تعدادی از گونه‌های پروانه‌های خانواده نوکتوئیده (Noctuidae). از گونه‌های مهم این خانواده می‌توان به گونه‌هایی مثل مامسترا براسیکه (Mamestra braccicae)، اوتوگرافا گاما (Autographa gamma)، نوکتوا پرونوبا (Noctua pronuba) و گونه‌های دیگری مثل اسپودوپترا لیترالیس Spodoptera lituralis)) و هلییونتیس آرمیژرا (Helionthis armigera) اشاره کرد. این پروانه‌ها مثل بسیاری دیگر از پروانه‌ها، تخم‌شان را روی برگ گیاهان قرار می‌دهند، و بعد از اینکه لارو خارج می‌شود بوسیله قطعات دهانی سائیده شروع به تغذیه از برگ و سایر قسمت‌های گیاه می‌کنند. بعد از تکمیل دوره لاروی در داخل خاک تبدیل به شفیره می‌شوند.
برای کنترل بیولوژیک پروانه‌ها عموماً از باکتری‌ها استفاده می‌شود. در این بین باکتری باسیلوس تورنژنسیس (Bacillus thuringiensis) مهم‌ترین نقش را در کنترل بیولوژیک پروانه‌ها دارد.
فرآورده‌های مختلفی از این باکتری تولید شده که هر یک بر روی گروه‌های مختلفی از حشرات مؤثر واقع شده‌اند. حشرات و از جمله لارو پروانه‌ها وقتی که توکسین‌های این باکتری را مورد تغذیه قرار می‌دهند قطعات دهانی و نیز دستگاه گوارش آن‌ها را فلج می‌کنند و باکتری در مدت حدود 48 ساعت میزبانش (پروانه‌) را از بین می‌برد.
هم‌چنین گروه‌های دیگری از این باکتری وجود دارند که برای کنترل گروه‌های دیگری از حشرات مورد استفاده قرار می‌گیرند.

تولید این باکتری‌ها به چه صورت انجام می‌شود؟
باکتری‌ها عموماً براحتی در محیط‌های کشت تخمیری پرورش داده می‌شوند و در جمعیت‌های انبوه برای کنترل آفات مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند.
اگر خود باکتری برای کنترل بیولوژیک مورد استفاده قرار گیرد بعنوان یک خطر بالقوه محسوب می‌شود زیرا می‌تواند انواع حشرات اعم از حشرات مضر یا مفید را از بین ببرد.

نویسنده: دکتر آیدین زیبایی و دکتر رقیه حبیبی ׀ تاریخ: شنبه 6 آبان 1391برچسب:, ׀ موضوع: <-CategoryName-> ׀

 
کنترل بیولوژیک پدیده‌ای طبیعی است که هدف آن تنظیم جمعیت موجودات می‌باشد. کنترل بیولوژیک ممکن است به صورت طبیعی یا با دخالت انسان اتفاق بیافتد، که به این نوع کنترل، کنترل بیولوژیک کاربردی اطلاق می‌شود.

کنترل بیولوژیک

- طبیعی؛
- کاربردی.

کنترل بیولوژیک پدیده‌ای طبیعی است که هدف آن تنظیم جمعیت موجودات می‌باشد. کنترل بیولوژیک ممکن است به صورت طبیعی یا با دخالت انسان اتفاق بیافتد، که به این نوع کنترل، کنترل بیولوژیک کاربردی اطلاق می‌شود.
کنترل بیولوژیک یا (Biological Control) شامل سه موضوع اصلی است:

۱) انواع موجودات آفت هدف؛
۲) انواع دشمنان طبیعی؛
۳) روش‌های بکارگیری دشمنان طبیعی
۱) انواع موجودات آفت هدف

الف) بطور کلی حشرات مهم‌ترین گروه از موجوداتی هستند که در برنامه‌های کنترل بیولوژیک به عنوان هدف مطرح بوده‌اند. آفات (حشرات) به دلیل ازدیاد، تنوع گونه و مهاجرت به نقاط جدید موجبات ورود حشرات شکارگر از مناطق دیگر را برای کنترل‌شان ایجاد کرده‌اند.
اما مهم‌ترین راسته‌ای که تعدادی از گونه‌های آن تحت کنترل بیولوژیک قرار گرفته‌اند راسته (Hemiptera) می‌باشد.
در جلسات قبل گفته شده که راسته (Homoptera) در بر گیرنده شته‌ها، شپشک‌ها، سفیدبالک‌ها و پسیل‌ها می‌باشند. همین حشرات هستند که در روی گیاهان زینتی جزء مهمترین آفات محسوب می‌شوند لذا امکان کنترل بیولوژیک آفات گیاهان زینتی بسیار زیاد است.
چرا بیشترین برنامه کنترل بیولوژیک برعلیه حشرات راسته (Homoptera) صورت می گیرد؟
بدلیل اینکه تعداد زیادی از گونه‌های راسته (Homoptera) به همراه گیاهان زینتی و محصولات کشاورزی از منطقه پراکنش بومی خود وارد منطقه جدیدی شدند که فاقد دشمنان طبیعی بودند. لذا برای مبارزه با این آفات، دشمنان طبیعی این حشرات نیز از منطقه پراکنش آن‌ها به منطقه جدید وارد شدند تا تحت کنترل در آیند. در ضمن بسیاری از حشرات این راسته مانند شپشک‌ها غیر متمرکز بوده بنابراین امکان کنترل بیولوژیک آن‌ها فراهم است.

ب) گروه دیگری از حشرات مورد نظر در برنامه‌های کنترل بیولوژیک کنه‌ها هستند. مخصوصاً سه خانواده (Eriophidae)، (Tarsonemidae) ،(Tetranychidae) جزء مهم‌ترین کنه‌های گیاهخوار هستند که بر علیه آن‌ها کنترل بیولوژیک انجام شده است.

ج) دسته دیگر این حشرات، حلزون‌ها و راب‌ها هستند که به آن‌ها لیسَک نیز گفته می‌شود. برای کنترل بیولوژیک حلزون‌ها و راب‌ها کوشش‌هایی انجام شده است ولی نتیجه بخش نبوده است.

د) گروه دیگری از موجودات مورد بحث، علف‌های هرز هستند، بطور کلی ۱۱۶ گونه از علف‌های هرز در ۳۲ خانواده با عنوان هدف برنامه‌های کنترل بیولوژیک تاکنون مطرح بوده‌اند که ۵۰ درصد آن‌ها متعلق به سه خانواده Cactacea ، Mimosacea ، Asteraceae هستند.

ذ) علاوه بر این‌ها، بیماری‌های گیاهی و مهره‌داران هم می‌توانند از اهداف برنامه‌های کنترل بیولوژیک باشند، حتی انسان می‌تواند در برنامه‌های کنترل بیولوژیک به عنوان یک هدف قلمداد شود.

۲) انواع دشمنان طبیعی

مبحث دوم انواع موجوداتی هستند که برای کنترل بیولوژیک آفاتی که ذکر کردیم مورد استفاده قرار می‌گیرند.

الف) حشرات پارازیتوئید از عمومی‌ترین دشمنان طبیعی آفات به شمار می‌آیند که در برنامه‌های کنترل بیولوژیک به روش‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. برنامه‌های کنترل بیولوژیک در مورد حشرات پارازیتوئید بیشتر درباره‌ی دو راسته (Hymenoptera) یا بال‌غشائیان و زنبورها یا (Diptera) می‌باشد.
در راسته (Hymenoptera)، زنبورهای بالا خانواده (Ichneumonoidae) و بخصوص دو خانواده (Braconidae) و(Ichneumonidae) دارای اهمیت بیشتری هستند.
در خانواده (Braconidae)، تمام گونه‌های زیر خانواده‌ی (Aphidiinae) بدون استثنا پارازیتوئید، شپشک‌ها هستند و در برنامه‌های کنترل بیولوژیک آفات گلخانه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند.

از خانواده زنبورها، بالا خانواده (Chalcidoidea) از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردارند. در این بالا خانواده، خانواده‌های (Encyrtidae), (Pteromalidae), (Aphelinidae) و (Eulophidae) از مهم‌ترین دشمنان طبیعی آفات گیاهان زینتی هستند.
گروه دیگری از پارازیتوئیدها، متعلق به راسته (Diptera) یا دو بالان خانواده (Tachinidae) فوق‌العاده حائز اهمیت هستند.

ب) گروه دیگر از دشمنان طبیعی، حشرات شکارگر هستند که از انوع گونه‌های گیاهخوار تغذیه می‌کنند. مهم‌ترین شکارگرها در راسته (Hemiptera) مثل خانواده(Anthocoridae) خانواده (Nabidae)در راسته (Coleoptera)خانواده (Coccinellidae) که به آن‌ها کفشدوزک‌ها اطلاق می‌شود و تعدادی دیگر از خانواده‌ها مثل خانواده (Carabidae) و در راسته بال‌توری‌ها خانواده (Chrysopidae) بخصوص بال‌توری (Chrysoperla carnea) و در راسته (Diptera) خانواده‌های(Syrphidae) و (Cecidomyiidae) از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند.

ج) گروه دیگر از عوامل بیماری‌زا، بندپایان هستند. مهم‌ترین عوامل بیماری‌زای بندپایان مربوط به ویروس‌ها، نماتدها، تک سلولی‌ها، قارچ‌ها و باکتری‌ها هستند.
در بین باکتری‌ها، باکتری‌های گونه(Bacillus) مانند (Bacillus Thuringiensis) (Bacillus anisopliae), sphaerieus) (Bacillus، از جمله باکتری‌هایی هستند که برای کنترل گروه‌های مختلفی از حشرات مورد استفاده قرار می‌گیرند.
در گروه ویروس‌ها، شانزده خانواده از ویروس‌ها با حشرات ارتباط دارند ولی خانواده (Baculoviridae)
دارای اهمیت بیشتری است و برای کنترل حشرات مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اما دلیل اینکه ویروس‌ها مانند باکتری‌ها براحتی تولید نمی‌شوند چیست؟

ویروس‌ها برای تولید مثل نیاز به جسم موجود زنده دارند، یعنی آن‌ها در داخل موجود زنده تکثیر پیدا می‌کنند در حالیکه باکتری‌ها براحتی بر روی مخمرها تکثیر می‌شوند. به همین دلیل استفاده از باکتری‌ها در کنترل بیولوژیک حشرات توسعه یافته و کاربرد بیشتری دارد.

د) گروه دیگر از دشمنان طبیعی قارچ‌ها هستند بخصوص قارچ‌های خانواده (Entomophthoraceae) و زیر گروه‌های (Zygomycotina) و (Deutromycotina)که برای کنترل حشرات و گیاهان زینتی مخصوصاً گونه‌ای به نام (Verticillium lecanii) مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ذ) دسته دیگر از عوامل کنترل حشرات، تک سلولی‌ها هستند، شاخه‌های (Apicomplexa) و (Microspora) از مهم‌ترین تک سلولی‌ها هستند که بر روی حشرات ایجاد بیماری می‌کنند. مخصوصاً تک سلولی‌های جنس (Nosema) از اهمیت بیشتری برخوردارند. تعدادی از گونه‌های این جنس بصورت تجارتی تولید شده‌اند و برای کنترل ملخ‌ها و آبدزدک‌ها مورد استفاده قرار گرفته‌اند.

ر) گروه دیگر از حشرات مورد استفاده در کنترل بیولوژیک، حشراتی هستند که از علف‌های هرز تغذیه می‌کنند. در این بین خانواده‌های (Chrysomelidae) و (Curcurlionidae)از راسته (Coleoptera) و (Pyralidae) از راسته (Lepidoptera)از اهمیت زیادی برخوردارند.
نویسنده: دکتر آیدین زیبایی و دکتر رقیه حبیبی ׀ تاریخ: شنبه 6 آبان 1391برچسب:, ׀ موضوع: <-CategoryName-> ׀

لیست حشراتی که فرومون آنها معمولا توسط شرکت های خارجی ساخته شده است:

آیا میدانید تابحال فرومون های چه حشراتی سنتز شده و بصورت تجاری در بازار وجود دارد؟ ما در اینجا فقط به تعدادی از حشرات آفتی که فرومون آنها در بازار وجود دارد اشاره میکنیم:

بالپولکداران:

پروانه چوبخوار پسته  Kermania pistaciella

پروانه فری  Zeuzera pyrina

پروانه زنبور مانند  Synanthedon tipuliformis

جوانه خوار درختان میوه  Archips rosanus

مینوز لکه گرد  Leucoptera scitella

کرم به  Euzophera bigella

کرم ساقه خوار ذرت  Heliothis zea

کرم سرخ پنبه  Pectinophora gossypiella

کرم سرخ ثانوی پنبه  Pectinophora malvella

کرم سیب  Cydia pomonella

کرم ساقه خوار نیشکر  Sesamia nonagrioides

کرم خاردار پنبه  Earias insulana

کرم برگخوار کارادرینا  Spodoptera exigua

خوشه خوار انگور  Lobesia botrana

کرم پیله خوار نخود  Heliothis viriplaca

ساقه خوار اروپایی ذرت  Ostrinia nubilalis

کرم ساقه خوار برنج  Chilo suppressalis

بید سیب زمینی  Phthorimaea operculella

کرم طوقه بر یا شبپره زمستانی  Agrotis segetum

کرم ساقه خوار سزامیا  Sesamia cretica

پروانه زنبور مانند درختان میوه  Synanthedon myopaeformis

کرم غوزه پنبه  Heliothis obsoleta

کرم غوزه پنبه  Helicoverpa armigera

سرشاخه خوار هلو  Anarsia lineatella

کرم خوشه خوار ذرت  Helicoverpa zea

مینوز گوجه فرنگی  Tuta absoluta

کرم طوقه بر سیاه  Agrotis ipsilon

کرم برگخوار پنبه  Spodoptera littoralis

بید زیتون  Prays oleae

کرم گلوگاه انار  Ectomylis certonia

کرم آلو Grapholita molesta

دوبالان:

مگس میوه جالیز  Dacus persicus

مگس میوه شرقی  Bacterocera dorsalis

مگس زیتون  Bacterocera oleae

مگس خربزه  Dacus cucurbitae

مگس میوه مدیترانه  Ceratitis capitata

مگس گیلاس  Rhagoletis ceraci

مگس جالیز  Myopardalis paradalina

مگس خیار  Bactrocera cucurbitae

مگس میوه  Dacus dorsalis

قاب بالان:

سرخرطومی حنایی خرما  Rhynchophorus ferrugineus

...

 




کلمات کليدي :
فرومون،تلههایفرومونی

 

ارسال شده در مورخه : جمعه، 22 ارديبهشت ماه ، 1391 توسط hamid ghobadi

نویسنده: دکتر آیدین زیبایی و دکتر رقیه حبیبی ׀ تاریخ: پنج شنبه 4 آبان 1391برچسب:, ׀ موضوع: <-CategoryName-> ׀

کارت و نوارهای زرد و آبی

استفاده از کارت و نوار زرد و  آبی بهترین وسیله برای تشخیص و کنترل آفات قبل از خسارت انبوه به گیاه میباشد، بدون اینکه کمترین استفاده ای از سموم شیمیایی صورت بگیرد.

معمولا حشرات به طیف خاصی از رنگ های زرد و آبی حساس هستند و به شدت به طرف آن جذب میشوند. بدین منظور کارت ها و نوارهایی که طیف رنگی خاص و قدرت چسبندگی بالایی دارند تهیه و مورد مصرف قرار میگیرند، بدون اینکه دما و رطوبت در روی کیفیت آنها تاثیر منفی بگذارد .  حشره پس از برخورد با این نوارها و کارتها به آنها چسبیده و بدون تحرک از بین میرود.

از کارت و نوارهای زرد و آبی برای ردیابی و شکار انبوه استفاده میشود. این محصولات در برابر UV مقاوم بوده و چسب آن با دوام است، قدرت جذب بالایی دارند و استفاده از آنها نیز راحت میباشد.

برای ردیابی حشرات 1 کارت در 100 متر مربع و برای شکار حشرات بسته به جمعیت آفت 1 یا 2  کارت در 20 مترمربع استفاده میشود.

در محصولاتی که رشد عمودی دارند کارت ها باید در دو-سوم ارتفاع بوته آویزان شوند و همواره با رشد گیاه به سمت بالاتر کشیده شوند. اما در محصولاتی که رشد افقی دارند و معمولا رونده اند این کارت ها می بایست به وسیله نگهدارنده های چوبی یا سیمی در سطح بالایی گیاه مستقر شود. معمولا این کارت ها خود نیز بصورت عمودی (عمود بر زمین) قرار میگیرند اما برای شکار مگس مینوز بهتر است بصورت افقی نصب گردد.

اما چه حشراتی را میتوان بوسیله این محصولات شکار کرد؟

سفیدبالک ها یا مگس های سفید، مگس های مینوز، شته ها، مگس های قارچ، زنجرک ها، پسیل ها و سایر حشرات ریز جثه به سمت کارت یا نوارهای زرد و تریپس ها به سمت کارت و نوارهای آبی جذب میشوند. معمولا بر روی این کارتها خطوط مشبک برای تخمین جمعیت و شمارش حشرات شکار شده وجود دارد.




کلمات کليدي :
کارتچسبندهزرد،کارتچسبندهآبی

 

ارسال شده در مورخه : پنجشنبه، 21 ارديبهشت ماه ، 1391 توسط hamid ghobadi

نویسنده: دکتر آیدین زیبایی و دکتر رقیه حبیبی ׀ تاریخ: پنج شنبه 4 آبان 1391برچسب:, ׀ موضوع: <-CategoryName-> ׀

این کتاب در سال 2012 توسطAndrew J. Price نوشته شده است

برای دانلود به ادامه مطلب مراجعه کنید


ادامه مطلب
نویسنده: دکتر آیدین زیبایی و دکتر رقیه حبیبی ׀ تاریخ: جمعه 7 مهر 1391برچسب:, ׀ موضوع: <-CategoryName-> ׀

کتاب Integrated pest management and pest control توسط Marcelo L. Larramendy  و Sonia Soloneski در سال 2012 نوشته شده است. این کتاب اطلاعات جامع و به روزی را در مورد مدیریت آفات بیان می کند که دانلود آن را به شما پیشنهاد می کنم.

برای دانلود به ادامه مطلب مراجعه کنید


ادامه مطلب
نویسنده: دکتر آیدین زیبایی و دکتر رقیه حبیبی ׀ تاریخ: پنج شنبه 6 مهر 1391برچسب:, ׀ موضوع: <-CategoryName-> ׀

از کفشدوزک ها

Coccinella septempunctata, Scymnus spp., Hippodamia spp

از دوبالان

Syrphidae و Cecidomyiidae  

از بالتوری ها

Chrysopidae

از زنبورهای پارازیتوئید

Aphidiidae  

 

نویسنده: دکتر آیدین زیبایی و دکتر رقیه حبیبی ׀ تاریخ: دو شنبه 3 مهر 1391برچسب:, ׀ موضوع: <-CategoryName-> ׀

صفحه قبل 1 2 3 صفحه بعد

CopyRight| 2009 , plant-protection-science.LoxBlog.Com , All Rights Reserved
Powered By LoxBlog.Com | Template By:
NazTarin.Com